Octrooirecht - Droit des brevets  

Prejudiciële vragen aan HvJ EU 6 mei 2014, IEFbe 833, zaak C-106/14 (FCD et FMB) - dossier
Als randvermelding. REACH - octrooi - samengestelde voorwerpen. Verordening (EG) nr. 1907/2006 van het Europees Parlement en de Raad van 18 december 2006 inzake de registratie en beoordeling van en de autorisatie en beperkingen ten aanzien van chemische stoffen (REACH). Een verwijzingsbeschikking van vier pagina’s en een korte vraag. Er zijn al vaak vragen over de begrippen samengesteld versus bestanddelen gesteld in het kader van octrooien. Nu dan in verband met de chemische samenstelling van een voorwerp.

Verzoeksters, overkoepelende organisaties voor het MKB, komen op tegen een beschikking van Franse Ministerie van Milieu van oktober 2011 waarmee zij verplicht worden inlichtingen te verstrekken over de stoffen in voorwerpen, en de daarin opgenomen drempel van 0,1%. Deze verplichting is op grond van de REACH-Vo. 1907/2006 bekend gesteld via een “kennisgeving aan de marktdeelnemers (…)“. Verzoeksters menen dat er verschil is tussen de uitleg van het begrip “voorwerp” door het Europees Agentschap voor chemische stoffen dan door de Europese Commissie (in een nota van 04-02-2011). Het gaat dan om voorwerpen die bestaan uit verschillende bestanddelen die zelf ook weer beantwoorden aan de door Vo. 1907/2006 gegeven definitie van het begrip “voorwerp”.

De verwijzende Franse Raad van State heeft voor de juiste uitleg een antwoord van het HvJ EU nodig op de volgende vraag:

„Gelden, wanneer een “voorwerp” in de zin van verordening nr. 1907/2006 (Reach) is samengesteld uit meerdere bestanddelen die zelf beantwoorden aan de in deze verordening gegeven definitie van “voorwerp”, de verplichtingen van de artikelen 7, lid 2, en 33 van deze verordening alleen ten aanzien van het samengestelde voorwerp of ten aanzien van elk bestanddeel ervan dat aan de definitie van “voorwerp” beantwoordt?”

Cour d'Appel de Liège 18 février 2014, IEFbe 820 (AGMB contre Ville de Liège)
Resumé par Thibaut D’hulst, Van Bael & Bellis. Décision envoyée par Jean-François Henrotte et Alexandre Cruquenaire, Philippe & Partners et Philippe Mottard, Mottard & Jeanray. Update 12 mei: Recours en cassation a été interjeté contre cette décision. Brevet. Marques. Les parties appelantes prétendent être titulaires des marques « Télé-police » et « Télépolice Vision », ainsi que du brevet d’invention BE1018126A5 portant sur un système d’alarme. Après réouverture des débats [IEFbe 798], la Cour d’Appel de Liège a constaté que le siège social aux Etats-Unis auquel se référait l'un des appelants, la société FTW, n'était en réalité qu'une boîte postale, et que le réel siège de ses activités se situait en Belgique. La société FTW est donc régie par le droit belge. Or, la société FTW n'a pas de personnalité juridique au regard du droit belge.

« L’intimée infère à bon droit, qu’en ce qui concerne l’intérêt personnel et légitime à agir en justice de la société FTW, la circonstance que cette société n’a pas de personnalité juridique au regard du droit belge écarte toute possibilité d’agir dans son chef ».

La demande de brevet transmise à la Cour par l’SPF Economie identifie la société « TELEMANAGEMENT » comme étant le demandeur du brevet. Or, la Cour constate que cette société n’a pas de personnalité juridique. Elle décide, partant, d’annuler le brevet étant donné que seul l’inventeur ou son ayant-droit peut valablement déposer une demande de brevet, et qu’une entité dépourvue de personnalité juridique ne peut être titulaire d'un brevet et des droits qui s'y rattachent.
Quant à l’action en cessation fondée sur les marques Benelux verbale et figurative « Telepolice » et « Telepolice-Vision », il y a lieu de constater que ces marques ont été déposées par la société « FTW » qui est dépourvue de personnalité juridique. Par conséquent, les marques déposées au nom de cette société doivent être déclarées nulles.

Quant à l’action en cessation fondée sur les noms commerciaux « Télépolice » et « Telepolice-Vision », la Cour rappelle que les organismes publics peuvent tomber dans le champ d’application de la loi du 6 avril 2010 relative aux pratiques du marché et à la protection du consommateur, mais uniquement pour ce qui concerne leurs activités qui ne relèvent pas de l’exercice de la puissance publique ou de leur mission légale d’intérêt général. A ce titre, la Cour considère

« qu’en mettant à la disposition de certains commerces un système de télésurveillance directement relié aux services de police, la Ville de Liège accomplit assurément des actes qui ressortissent à sa mission d’intérêt général […] ».

Par conséquent,

« l’intimée n’est pas une entreprise susceptible de porter atteinte aux intérêts professionnels […] au sens de la loi du 6 avril 2010. »

Enfin, en ce qui concerne la demande reconventionnelle, la Cour d’Appel considère qu' 

« en se prévalant d’un brevet octroyé à une entité juridique inexistante et de brevets américains dont l’existence n’a jamais été démontrée, les appelants se livrent à un publicité agressive et trompeuse. »

Hof van Beroep Gent 20 januari 2014, IEFbe 785 (Shadow Belgium tegen West Deco N.V.)
Octrooirecht. Appellante is houdster van BE 1015477 (A5). Zij vordert een verklaring voor recht dat door geïntimeerde gecommercialiseerde artikelen genaamd "eindkap met veer voor glasvezelbuis 6 mm" en "eindkap met veer voor glasvezelbuis 4 mm" worden verkocht op het Belgische territorium in strijd met de octrooirechten van appellante en dat aldus inbreuk wordt gemaakt. Het hof verklaart voor recht dat de genoemde artikelen inbreuk op octrooirechten maken en veroordeelt geïntimeerde binnen een maand na de betekening van het onderhavige arrest over te gaan tot de vernietiging, op haar kosten, van alle nog voorhanden zijnde bovenbeschreven artikelen; de terugroep van alle uitgeleverde en nog bij haar klanten voorhanden zijnde bovenbeschreven artikelen.

IV. [..] Uit de door de deskundige voorgelegde foto's én uitleg, blijkt dat de geïntimeerde bij zich, naar uitzicht en naar technische uitwerking, haast identieke - identiek met het voortbrengsel van de appellante op grond van haar octrooi - voorwerpen onder zich had. Of thans het oorspronkelijke octrooi dan wel dat van de gewijzigde conclusie [..] wordt aangehouden, is er duidelijk sprake van een ongeoorloofde namaak en bijgevolg inbreuk op het door de appellante ingeroepen octrooi.
Er is wél één verschil, met name dat er in de gelaakte voorwerpen van de geïntimeerde geen weerhoudrand is om het spiraal in de hulst vast te houden.

Naar de conclusies toe is dit aspect (afwezigheid van een weerhoudrand in de hulzen van de geïntimeerde) evenwel technisch zuiver bijkomend: wat bij de geïntimeerde wordt teruggevonden als voorwerpen, vervult wezenlijk deze functie, op wezenlijk dezelfde manier, om wezenlijk hetzelfde resultaat te bereiken. Hetzelfde resultaat uit zich als volgt, met name 'de werking van het spiraal in de hulzen teneinde een strak uitzicht te geven aan de optrekgordijnen'.

Er is wel degelijk een inbreuk op de octrooirechten van de appellante.

Cour d'appel de Liège 14 mars 2013, IEFbe 798 (AGMD-FTW contre Ville de Liège)
Resumé par Thibaut D’hulst, Van Bael & Bellis. Décision envoyée par Jean-François Henrotte et Alexandre Cruquenaire, Philippe & Partners et Philippe Mottard, Mottard & Jeanray. Update 12 mei: Recours en cassation a été interjeté contre cette décision. Brevet. Marques. Les parties appelantes prétendent être titulaires des marques « Télé-police » et « Télépolice Vision », ainsi que du brevet d’invention BE1018126A5 portant sur un système d’alarme. Elles allèguent à ce titre que la police de Liège aurait porté atteinte à leurs droits. Le premier juge a estimé que le brevet d’invention était nul, que la marque figurative s’était éteinte par défaut d'usage et que les parties appelantes s'étaient rendues coupables de publicité trompeuse et d’agissements contraires aux usages honnêtes du marché.

La Cour d’Appel s’interrogeant sur l’identité des appelants, avec la décision du 14 mars 2013 elle a rouvert les débats afin d’établir si l’appelante FTW bénéficiait de la personnalité juridique et avait un intérêt personnel et légitime à agir en justice. Elle s'est ainsi demandé si l'appelante FTW a valablement pu déposer la marque figurative « Télé-police » et la marque verbale « Télépolice Vision ». En outre, la Cour a invité l’Office de la Propriété intellectuelle à déposer le formulaire de demande ainsi que d’autres documents concernant l’enregistrement du brevet litigieux.

European Commission, Patents and Standards - a modern framework for IPR-based standardization, final report - executive summary
Standardization and intellectual property rights are key contributors to industrial innovation and industrial competitiveness. Standards ensure rapid diffusion of technologies and interoperability between products. Patents provide incentives for research and development and facilitate knowledge transfers. Many standards comprise innovative technologies that are protected by patents.

Public authorities and the standardization community have developed rules and practices to ensure the efficient licensing of such standard-related patents. These rules and practices aim to give patent holders a fair return on investment in research and development and to allow all users of the standard fair access at reasonable cost.

In 2013 DG Enterprise and Industry commissioned a fact-finding study on the issue of patents and standards. This fact-finding study analyses the rules and practices developed to ensure efficient licensing of standard-related patents. It also covers barriers to efficient licensing and ideas discussed among stakeholders for dealing with these barriers.

Rechtbank van Koophandel Antwerpen 20 december 2013, IEFbe 776 (NV Sandoz en BV Accord Healthcare tegen Astrazeneca AB) 
Octrooirecht. EP 364 is een octrooi voor een bepaalde antipsychoticum, quetiapine met verlengde afgifte. In de eerdere procedure is [IEFbe 698] niet bewezen dat de voorlopige maatregelen het algemeen belang of de volksgezondheid zouden schaden. Indien de desgevallend te verbeuren dwangsommen zouden geplafonneerd worden, zou dit in casu het ontradend effect van de opgelegde dwangsommen kunnen tenietdoen. Vordering van Sandoz ongegrond. In de onderhavige procedure vordert Sandoz het octrooi nietig te verklaren, tevens te horen zeggen dat het octrooi geen schijnbare twijfelloze rechtsgrond uitmaakt op grond waarvan de commercialisering op de Belgische markt van de generieke quetiapine vertraagde afgifte kan worden verboden en bijgevolg, dat Sandoz alle daden als vermeld in artikel 27 BOW kan stellen. De rechtbank verklaart het octrooi nietig en overweegt daartoe dat de onafhankelijke conclusies en de daarvan afhankelijke conclusies een gebrek hebben aan uitvinderswerkzaamheid. Tegen dit vonnis is hoger beroep ingesteld.

Leestips: V.E.1. t/m V.E.3.

Tribunal de premiere instance de Liège 22 fevrier 2013, IEFbe 792 (X contre Browning international)
Droit des brevets. L'expert est du même avis de la description reprise dans la revue "de vlaamse kleischutter" pour les éléments du procédé tels que repris dans la revendication 11 du brevet. Enfin, il ressort du rapport d'expertise que l'expert a bien tenu compte et répondu à la note de faits directoires de la défenderesse. L'expert note ainsi que "les "differences"a et b évoquées dans le rapport (...) apparaissent commen sémantique par rapport au concept de la technique le plus simple que l'homme de métier concevrait en toute logique sur base de la description données dans la publication "de vlaamse kleischutter".

Il sera en conséquence fair partiellement droit à la demande d'annulation du demandeur, la condition nouveauté faisant défaut pour les revendications (...) du brevet EP 0982 558 A2. En conséquence, il sera réservé à statuer sur ce poste de demande et la cause sera mise au rôle.

Lees verder

Persbericht/communiqué de presse: (zie anders IEFbe 795) The European Commission has today rendered commitments offered by Samsung Electronics (Samsung) legally binding under EU antitrust rules. According to these commitments, Samsung will not seek injunctions in Europe on the basis of its standard essential patents (SEPs) for smartphones and tablets against licensees who sign up to a specified licensing framework. Under this framework, any dispute over what are fair, reasonable and non-discriminatory (so-called "FRAND") terms for the SEPs in question will be determined by a court, or if both parties agree, by an arbitrator. The commitments therefore provide a "safe harbour" for all potential licensees of the relevant Samsung SEPs.

Indeed, potential licensees that sign up to the licensing framework will be protected against SEP-based injunctions by Samsung (see also MEMO/14/322). The Commission has also taken a prohibition decision in a separate investigation concerning Motorola (see IP/14/489).

Commission Vice President in charge of competition policy Joaquín Almunia said: "The protection of intellectual property and competition are both key drivers of innovation and growth. This is why it is essential that intellectual property is not misused to the detriment of healthy competition and, ultimately, of consumers. In this context, I welcome Samsung's commitment to resolve disputes on standard essential patents without having recourse to injunctions in a way that could harm competition. Together with today's decision in the Motorola case, the Commission's decision to accept Samsung's commitments provides clarity to the industry on what constitutes an appropriate framework to settle disputes over "FRAND" terms in line with EU antitrust rules. I would also encourage other industry players to consider establishing similar dispute resolution mechanisms."

The Commission’s competition concerns
SEPs are patents essential to implement a specific industry standard. It is not possible to manufacture products that comply with a certain standard without accessing these patents by obtaining a licence. This may give companies owning SEPs significant market power. As a result, standards bodies generally require their members to commit to license SEPs on FRAND terms. This commitment is designed to ensure effective access to a standard for all market players and to prevent "hold-up" by a single SEP holder. Such access on FRAND terms allows consumers to have a wider choice of interoperable products while ensuring that SEP holders are adequately remunerated for their intellectual property.

Seeking injunctions before courts is generally a legitimate remedy for patent holders in case of patent infringements. However, the seeking of an injunction based on SEPs may constitute an abuse of a dominant position if a SEP holder has given a voluntary commitment to license its SEPs on FRAND terms and where the company against which an injunction is sought is willing to enter into a licence agreement on such FRAND terms. Since injunctions generally involve a prohibition of the product infringing the patent being sold, seeking SEP-based injunctions against a willing licensee could risk excluding products from the market. Such a threat can therefore distort licensing negotiations and lead to anticompetitive licensing terms that the licensee of the SEP would not have accepted absent the seeking of the injunction. Such an anticompetitive outcome would be detrimental to innovation and could harm consumers.

Samsung owns SEPs related to various mobile telecommunications standards and has committed to license these SEPs on FRAND terms. In April 2011, Samsung started to seek injunctions against Apple on the basis of its SEPs. The Samsung SEPs in question related to the European Telecommunications Standardisation Institute's (ETSI) 3G UMTS standard, a key industry standard for mobile and wireless communications. In December 2012, the Commission informed Samsung of its preliminary view that it considered Apple a willing licensee on FRAND terms for Samsung's SEPs and that against this background, the seeking of injunctions against Apple based on Samsung's SEPs in several EU Member States may constitute an abuse of a dominant position in breach of Article 102 of the Treaty on the Functioning of the EU (TFEU) (see IP/12/1448 and MEMO/12/1021).

Samsung’s commitments
To address the Commission's concerns, Samsung has for a period of five years committed not to seek any injunctions in the European Economic Area (EEA) on the basis of any of its SEPs, present and future, that relate to technologies implemented in smartphones and tablets against any company that agrees to a particular framework for licensing the relevant SEPs.

The licensing framework provides for:

• a negotiation period of up to 12 months; and
• if no agreement is reached, a third party determination of FRAND terms by a court if either party chooses, or by an arbitrator if both parties agree on this.

An independent monitoring trustee will advise the Commission in overseeing the proper implementation of the commitments.

Background
Article 9 of the EU's Antitrust Regulation (Regulation 1/2003) allows the Commission to conclude antitrust proceedings by making commitments offered by a company legally binding. Such a decision does not reach a conclusion on whether EU antitrust rules have been infringed but legally binds the company to respect the commitments. If the company breaches these commitments, the Commission can impose a fine of up to 10% of its annual worldwide turnover, without having to find an infringement of Articles 101 or 102 TFEU. A policy brief on commitment decisions under Article 9 is available here.

The Commission opened its investigation in January 2012 (see IP/12/89). In December 2012, the Commission issued a Statement of Objections setting out its preliminary competition concerns (see IP/12/1448). In September 2013, Samsung offered commitments in order to address the Commission's concerns. In October 2013, the Commission consulted interested parties on Samsung's commitments (see IP/13/971). On 3 February 2014, Samsung submitted the final version of the commitments which addressed the Commission's competition concerns.

The Commission recognises that other dispute resolution mechanisms than the specific ones to which Samsung commits may also be relied upon to settle FRAND disputes.

More information on this investigation is available on the Commission's competition website in the public case register under the case number 39939.

Hof van Beroep Gent 31 maart 2014, IEFbe 794 (Syral tegen Roquette Fréres)

Met samenvatting van Xanne Holvoet, Altius. Namaak. Deskundigenonderzoek. Octrooirecht. Voorlopige maatregelen. Zie eerder IEFbe 616. Syral vordert in toepassing van artikel 19, 2e lid Ger. W. dat aan Roquette Frères een voorlopig verbod wordt opgelegd om kennis te nemen en gebruik te maken van het deskundigenverslag dat tot stand kwam in het kader van een bij Syral uitgevoerd beslag inzake namaak, en dit tot een definitieve en in kracht van gewijsde gegane beslissing werd gewezen over de geldigheid van het octrooi van Roquette Frères.

Ten eerste oordeelt het Hof dat de rechtbank van koophandel ten onrechte vaststelde dat zij geen rechtsmacht had om over de vordering op grond van artikel 19, 2e lid Ger. W. te oordelen. In toepassing van deze bepaling verzocht Syral immers een voorlopige regeling van de toestand van de partijen die rechtstreeks verbonden was met het voorwerp van het hoofdgeding voor de rechtbank, i.e. de vordering tot nietigverklaring van het octrooi van Roquette Frères. Dat de gevorderde maatregel voorlopig is, volgt uit de aard van het beschrijvend beslag, dat niet gericht is op een onderzoek van de geldigheid van het octrooi. Dit volgt ook uit de logische procesorde om eerst de geldigheid van het octrooi te onderzoeken en pas nadien de inbreuk.

Ten tweede oordeelt het Hof dat de provisionele vordering gegrond is. Gelet op buitenlandse procedures waarin de geldigheid van het octrooi betwist of weerlegd werd, is het immers niet onredelijk om te twijfelen aan de geldigheid van het Belgische luik van het octrooi. Daarnaast was de opdracht van de deskundige bijzonder ruim. Roquette Frères kennis laten nemen van de bijzonder omvattende informatie in het deskundigenverslag, vooraleer een definitieve beslissing over de geldigheid van het octrooi was genomen, zou de belangen van Syral buitenproportioneel schaden.

Tenslotte gaat het Hof niet in op de vordering van Syral om de expertise pas vrij te geven nadat ook over de vermeende inbreuk door Syral een definitieve beslissing gewezen werd. Voor de beoordeling van de inbreukvraag zijn de bevindingen van de deskundige immers wel cruciaal.

Hof van Beroep Brussel 26 november 2013, IEFbe 774 (Sandoz N.V. tegen Bayer Pharma A.G.)
Inbreuk per equivalentie. Drospirenone. Bayer is houdster van EP 840. Eerder [IEFbe 708] is vastgesteld dat de verhandeling van de Nieuwe Generieke Producten op het Belgisch grondgebied prima facie per equivalentie inbreuk maakt op het octrooi. Zelfs indien belangenafweging zou plaatsvinden, zou deze doorwegen in het voordeel van Bayer. In de onderhavige procedure verzoekt Sandoz het hof een deskundigenverslag als nieuwe of gewijzigde omstandigheid betreffende EP 840 vast te stellen teneinde de nietigheid uit te spreken. Het hof oordeelt dat in de vorige procedure een eindarrest is geveld en daarmee heeft het hof zijn saisine in die procedure uitgeput. De regels van rechterlijke organisatie zijn van openbare orde, zodat partijen er niet in der minne van kunnen afwijken. Het hof wijst  de vorderingen af.

Noch artikel 1369bis/1.7 Ger.W., dat de procedures van beslag inzake namaak betreft (artikel 1369bis/1 tot en met 10 Ger.W.), en dat uitdrukkelijk verwijst naar (onder meer) artikel 1032 Ger.W., noch artikel 1032 Ger.W. zijn in casu van toepassing.
Deze artikelen kunnen immers niet zonder meer toegepast worden op het tegensprekelijk kort geding.
Het hof oordeelt dan ook dat om die redenen de vordering van Sandoz dient afgewezen te worden.