Agicoa verplicht tot terugbetaling van 722.000 EUR royalties aan TV Vlaanderen

Nederlandstalige Ondernemingsrechtbank Brussel 14 oktober 2019, IEFbe 2991; A/15/07211 (TV Vlaanderen tegen Agicoa) Na tussenkomst van het Hof van Justitie in de zaak van TV Vlaanderen tegen de beheersvennootschappen Sabam en Agicoa (HJEU 13 oktober 2011, Airfield, C-431/09 en C-432/09), oordeelde het Hof van Beroep te Brussel op 9 juni 2015 dat TV Vlaanderen contractueel de toestemming had gekregen van de auteursrechthebbenden zodat zij geen bijkomende vergoeding verschuldigd was aan Agicoa voor de satellietuitzendingen van televisieprogramma’s. Daarop stelde TV Vlaanderen een vordering in tot terugbetaling van de royalties die zij in de periode 2007-2010 had betaald als gevolg van het vonnis. 
De rechtbank oordeelt nu dat deze royalties moeten worden terugbetaald, bij gebrek aan oorzaak. Door de vernietiging van het vonnis door het Hof van Beroep is de onderliggende rechtsverhouding waarop de overeenkomst voortbouwt met terugwerkende kracht weggevallen. De beslissende beweegreden voor partijen om tot een overeenkomst te komen is vernietigd en wordt bijgevolg nooit geacht te hebben bestaan, zo stelt de ondernemingsrechtbank. Agicoa wordt veroordeeld tot terugbetaling van 722.000 EUR, te vermeerderen met de gerechtelijke interesten en de gerechtskosten.

Hieruit volgt dat de overeenkomst, ingevolge het arrest van het hof van beroep, retroactief ontdaan is van haar oorzaak. Hieruit volgt niet dat de overeenkomst wordt ontbonden. De ontbinding is een sanctie voor tekortkomingen die zich voordoen na het sluiten van een geldige overeenkomst. De nietigheid is een sanctie voor overeenkomsten die niet geldig zijn afgesloten. De oorzaak betreft de geldigheid van een overeenkomst. Wanneer blijkt dat niet aan de geldigheidsvoorwaarden is voldaan, heeft dat de nietigheid van de overeenkomst tot gevolg.