Hof: Wat er gevorderd wordt komt neer op een blanco-cheque tot private huiszoeking

Hof van Beroep Gent 4 april 2016, IEFbe 1967 (EL Research & Consultancy tegen Umicore, incl beschikking Vzr. Rb KH Gent/Brugge) In eerste aanleg verzoekt Umicore om over te gaan tot de nodige stappen ter vrijwaring van relevant bewijsmateriaal (zoals het verzamelen van gegevens en documenten). BVBA EL Research & Consultancy worden door Umicore gedagvaard, ertoe strekkende hen het verbod op te leggen nog verder gebruik te maken van enige bedrijfsgeheimen van Umicore of daarop gebaseerde ontwikkelingen of gegevens. De gedaagden stellen dat de Voorzitter onbevoegd is hierover te oordelen. De voorzitter verklaart zich echter bevoegd en de deskundige wordt gemachtigd om de gmail-accounts van BVBA EL Research & Consultancy rechtstreeks te benaderen om een kopie te maken van de verwijderde e-mails. BVBA El Research & Consultancy en Eddy Clauwaert vorderen nu in hoger beroep de o.a. de toekenning van derdenverzet en onbevoegd verklaring van de Voorzitter van de rechtbank. Het hof overweegt als volgt: wat er gevorderd wordt komt neer op een blanco-cheque tot private huiszoeking. Er wordt onder andere verwezen naar ‘relevante’ stukken en verwezen naar een locatie. Volgens het hof kunnen de gevorderde maatregelen kunnen geenszins worden toegekend gewoon om reden van hun vaagheid en disproportionaliteit en totale afwezigheid van tegenspraak.

11.1 De aanwending van de procedure bij eenzijdig verzoekschrift veronderstelt dat er geen enkele andere wijze is waarop de in het gedrang zijnde rechten kunnen worden gevrijwaard. De procedure op tegenspraak is de regel. De eenzijdige procedure is een uitzonderingsprocedure. De noodzakelijke voorwaarde voor het welslagen van een vordering op eenzijdig verzoekschrift is de volstrekte noodzaak. Waar voor het kort geding de urgentie in elk geval een voorwaarde is voor het inwilligen van de vordering is de inleiding van de procedure bij een eenzijdig verzoekschrift enkel dan toegelaten zo tevens een bijkomende voorwaarde is vervuld., met name de volstrekte noodzakelijkheid van de eenzijdige procedure bij verzoekschrift om te mogen afzien van het contradictoir debat. De nodige gestrengheid dient dan ook te worden aan de dag gelegd. Het hof kan aannemen dat er omstandigheden aanwezig kunnen zijn om bepaalde documenten of stukken bij verassing in bewaring te laten nemen.

11.2 Datgene wat de NV Umicore Speciality Materials Brugge ten laste van de appellanten vordert, overstijgt verregaand het voormelde. Zij vordert dat een deskundige wordt aangesteld om alle “relevante gegevens, documenten en bewijsstukken” zowel bij de BVBA El Research & Consultancy als bij Eddy Clauwaert als “op enige andere plaats waar voornoemde dergelijke gegevens zouden kunnen opslaan of hebben laten opslaan”, te verzamelen.
Wanneer de rest van de vordering wordt overlopen, leidt een en ander van het voorwerp toe naar het grenzeloze. Wat gevorderd wordt komt neer op een complete blanco-cheque tot private huiszoeking en dit alles bij totale afwezigheid van tegenspraak.
Er wordt verwezen naar “relevante” stukken en documenten en er wordt toegang gevorderd tot plaatsten die niet een concreet worden bepaald naar adres toe waar zou kunnen worden vermoed dat er “relevante” stukken zijn.
Er wordt gevraagd de deskundige en de instrumenterende gerechtsdeurwaarder “op het eerste verzoek toegang te verlenen tot elke nuttige locatie” op straffe van een dwangsom. De deskundige mag daarenboven naar de door hem gewenste locaties terugkeren indien hij dit nodig acht. Dergelijke vordering ontbeert elke concreetheid. Door de afwezigheid van concreetheid wordt elk recht op verdediging in de kiem gesmoord. De gevorderde maatregelen kunnen geenszins worden toegekend gewoon om reden van hun vaagheid en disproportionaliteit en totale afwezigheid van tegenspraak.

11.3 Er is sprake van een soort “vissen met een groot net”: onder de mom van alles wat in verband staat (of zou staan…) met een nog niet eens bijzonder overtuigend door de geïntimeerde geschetste feitelijke context – gezien de geïntimeerde al minstens sinds midden 2014 kennis had van wat zij in december 2014 beweerde -, zou alles mogen ondersteboven worden gegooid bij de appellanten en zelfs bij derden, wat het “grote visnet” nog groter maakt.
Het handelt hier niet om concrete documenten of stukken, doch over een vaag en algemeen overkomend gevorderde maatregel van bewarende beslagneming.
Slechts nà het binnenvallen in en op theoretisch ontelbare plaatsen kan de deskundige vaststellen of er daadwerkelijk al dan niet relevante stukken zijn. De gevorderde maatregel kan misschien in een ander rechtssysteem normaal zijn, doch het hof is van mening dat de op het eerste gezicht concrete maar bij nader toezien fundamenteel vage en totaal disproportionele maatregel, in de Belgische rechtsorde niet op zijn plaats kan zijn en zeker niet bij afwezigheid van enige tegenspraak.

12. Het hoger beroep is gegrond. De deskundige kan niet rechtstreeks veroordeeld worden tot teruggave van alle door hem in bewaring genomen stukken, aangezien de deskundige alhier geen partij is. Een en ander volgt evenwel in beginsel van rechtswege uit de onderstaande beslissing. De tegenvordering is bijgevolg ongegrond.